երեխան աուտիզմ ունի: Մասնագետների կարծիքները ինչպես աուտիզմի ախտորոշման, այնպես էլ բուժման մեթոդների վերաբերյալ հակասական են: «Առողջապահական համակարգ»-ը զրուցել է Նարինե Իսրայելյանի հետ:
դրսեւորումների մասին բժիշկները խոսում էինդեռեւս 18-րդ դարում: Հիվանդության ուսումնասիրությունը տարբեր մասնագետներիմշտական ուսումնասիրության առարկա է, բայց այնկարծես թե լիովին չի բացահայտվել: Որո՞նք են պատճառները, ի՞նչ է, ի վերջո, աուտիզմը:
դրսեւորումներ ունեցողերեխաների թիվը ավելանում է: Բայց դրան զուգահեռ բժիշկները շատ ավելի զգուշորեն են դնում աուտիզմ ախտորոշումը, ինչը իմ կարծիքով, շատ ճիշտ է: Աուտիզմ ախտորոշման համար լրացուցիչ հետազոտություններ են անհրաժեշտ: Դա չափազանց նուրբ խնդիր է, և միայն մի քանի չափորոշիչներհաշվի առնելով ախտորոշել աուտիզմ ու երեխայի առաջ փակել դեպի հասարակություն տանող բոլոր ճանապարհները՝ ասելով, թե նա աուտիկ է եւ հեռանկար չունի, կտրականապես չի կարելի: Օրինակ բերեմ. երկու երեխա են բերել բժշկի մոտ: Առաջինի դեպքում աուտիստիկ դրսևորումներ են նկատել ու ցանկանում են հաստատել կամ հերքել հիվանդությունը, երկրորդ երեխան հերթական այցելության է եկել: Բժիշկը ձայն է տալիս, դիմում փոքրիկին անունով: Երկու երեխան էլ նույն վարքն են դրսեւորում, նրանք վախենում են բժշկից եւ չեն արձագանքում: Առաջին երեխայի մասին ասում են՝ չի արձագանքում, ուրեմն աուտիզմ ունի, երկրորդ երեխայի համար ասում են՝ կամակորություն է անում, վախենում է….Որքանո՞վ է ճիշտ նման մոտեցումը, եթե վարքագիծը նույնն է: Ուրախությամբ կարող եմ նշել, որ վերջին տարիներին այդ առումով բավականին մեծ առաջընթաց կա ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում: Ցանկում նշված գործողությունների կատարելու կամ չկատարելու վրա հիմնվելով՝աուտիզմ ախտորոշումը միանգամից չի դրվում, հիպերդիագնոստիկա է արվում:
այդ հիվանդությունը համարել մտավոր հետամնացություն:
դեռ ուսումնասիրության, բացահայտման փուլում է: Վերջնական կարծիք, թե ինչից է առաջանում, ինչպես է որոշվում և ինչ ընթացք է ունենում աուտիզմը, կարելի է ասել՝ չկա: Պրակտիկ բժիշկները համադրում, հակադրում են իրենց արդյունքները և փորձում ընդհանուր հայտարարի գալ: Կարծիք կա, որ դա մտավոր հետամնացություն է, երբ ուղեղը սահմանափակ հնարավորություններ ունի, ոմանք էլ առաջ են տանում այն տեսակետը, որ այն հինգ-վեց տարեկանից հետո առաջացողմանկական շիզոֆրենիա է:
նաեւ խոսքի հապաղումը, ուշադրության կենտրոնացած չլինելը, շրջապատի հետ շփվելու ցանկության բացակայությունը..... Սակայն ուզում եմ ընդգծել. մարդիկ տարբեր են ինչպես արտաքինով, այնպես էլ ներաշխարհով:Հիմա մենք պետք է հասկանանք, թե ինչն եք անվանում աուտիզմ, ինչն եք մենք տվյալ երեխայի տկարություն անվանում: Այն, որ շատ չի՞ շփվում, այն, որ ունի միայն իրեն հատուկհետաքրքրություննե՞ր, այն, որ շփման մեջ առաջարկում է իր որոշումնե՞րը…..Դա խիստ հարաբերական է, մենք դա կուզենք՝ կհամարենք աուտիստիսկ և թերություն, չենք ուզի՝ չենք համարի: Աուտիստիկ սիմպտոմատիկա ունեցող երեխաների մեջ, ի դեպ, շատ են օժտված երեխաները, անգամ հանճարները:
դրսևորումները էմոցիոնալ դեպրիվացիայի,վախիկամ ուղեղի թթվածնային քաղցի հետևանք են: Երբ մենք ուսումնասիրում ենք այդ երեխաներին տեսնում ենք, որ նրանցից շատերը ունեն ուղեղի թթվածնային պակասի խնդիր, որն առաջացել է ծննդաբերության կամ հղիության ընթացքում: Այդ փոքրիկներիուղեղը շուտ է հոգնում, չի հանդուրժում բարձր աղմուկ, անօդ տարածք: Երեխան ունի վախեր՝ բժշկական միջամտությունից, ցավից, մարդկանցից: Հենց դրա արդյունքում էլ երեխաները սահմանափակում են շփումները: Երբ հաղթահարվում է վախը, նրանք մյուս երեխաներից ավելի շփվող են դառնում: Կարող են օտարին էլ մոտենալ, ձեռքից բռնել, ուզենալ իրենց ներկայացնել:
Էմոցիոնալ դեպրիվացիայի պատճառը ծնողների, հատկապես մայրիկի հետ հուզական կապիբացակայությունը կամ փակվածությունն է: Երեխան մինչեւ որոշակի տարիքը ամեն ինչ անում է միայն մայրիկի համար: Երբեմն, սակայն,ինչ-ինչ պատճառներով երեխայի և մոր միջեւ ճիշտ հուզական կապ չի հաստատվում: Չենք կարող ասել, որ դա սիրո բացակայության պատճառով է: Հակառակը, կարող է լինել նաև սիրո ավելցուկի արդյունք: Երեխան չի դիտարկվում որպես անհատականություն, նա դառնում է խնամքի առարկա: Փոքրիկի համար արվում է ամեն ինչ և նա չի հասցնում ինքն իրեն բացահայտել: Երեխան բացարձակ խնամքի տակ է, շատ սիրված, շատ վախենում են նրա առողջության համար, բայց բացակայում է մարդ և մարդուկ հոգեբանական շփումը: Պետք է հիշել, որ երեխան որպես անհատականություն ձևավորվում է դեռ ներարգանդային շրջանից: Պետք է հարգել նրա անհատականությունը եւ շփվել նրա հետ որպես մարդու՝ անհատի հետ:
Որո՞նք են առաջին քայլերը, որ պետք է անեն ծնողները, երբ կասկած կա, որ գործ ունեն աուտիզմ ախտորոշման հետ:
ճակատագիրը: Ընտանիքըկամ ընդունում է, որ երեխան հիվանդ էու նրա հետ վարվում, որպես ոչ լիարժեք մարդու,կամ էլ վանում է այդ միտքը եւ համարում, որ երեխան ոչ թե տարօրինակ է, այլ՝ յուրօրինակ: Ես շատ պատմություններ գիտեմ, երբ ծնողներնանգամ բժշկի չեն տարել փոքրիկին, իրենց սիրով, հոգատարությամբ, ճիշտ վերաբերմունքով են փորձել հաղթահարել խնդիրը եւ դա հրաշալի ստացվել է: Դա, իհարկե, ուժեղ ծնողների վարքագիծ է, որոնք ամուր կանգնած են հողին եւ պատրաստ են իրենց փոքրիկին ընդունել այնպիսին, ինչպիսին նա կա, օգնել բացահայտել աշխարհը ու ինքն իրեն:
պետք է դիմել մասնագետի, որովհետեւ ընտանիքում տիրող մթնոլորտը, վախը, անհանգստությունը անմիջականորեն ազդում եներեխայի վրա և ավելի բարդացնում նրա վիճակը: Բժշկի դիմելը կարևոր է նաեւ հստակ ախտորոշումը իմանալու համար: Իսկ գուցե երեխան ավելի լուրջ խնդի՞ր ունի, գործ ունենք մտավոր հետամնացության կամ էլ մանկական շիզոֆրենիայի հետ: Դա կարող են պարզել միայն մասնագետները: Իսկ աուտիստիկ դրսևորումների ժամանակ համակցված մոտեցում է անհրաժեշտ: Հոգեբանը, նյարդաբանը և ծնողը պետք է աշխատեն միասին՝ լավագույն արդյունքի հասնելու համար:
2018-09-23
Աստղիկ Բժշկական կենտրոնում իրականացվել է ցուկերկանդլի ուռուցքի բացառիկ վիրահատություն կենտրոնի Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից:Ֆեոքրոմոցիտոման հանդիսանում է հորմոնակտիվ ուռուցք, որը բնութագրվում է չափազանց մեծ քանակությամբ ադրենալինի և նոր ադրենալինի արտադրությամբ, ուղեկցվում է արտահայտված և դեղորայքային բուժման չենթարկվող բարձր զարկերակային ճնշումով, նյարդային համակարգի, աղե-ստամոքսային ուղու, էնդոկրին և արյան համակարգերի տարբեր խանգարումներով:Այս ուռուցքները հիմնականում(85%) զարգանում են մակերիկամներում, սակայն քիչ չեն նաև արտաերիկամային տեղակայումները, որոնցից թե բուժման, թե ախտորոշման տեսակետից առավել բարդ են այսպես կոչված՝ Ցուկերկանդլի ուռուցքները: Վերջիններս ունեն արտաորովայնամզային տեղակայություն, ուղեկցում են, կիպ հպվում են, երբեմն էլ ներ են աճում աորտային և ստորին սիներակին: Այս ուռուցքի հեռացումը կրում է վտանգներ ոչ միայն վիրահատության տեխնիկական բարդությունների, այլև վիրահատության ժամանակ և վիրահատությունից հետո զարկերակային ճնշման կտրուկ տատանումների հետևանքով՝ հնարավոր մահացու ելքի պատճառով: Կլինիկական դեպք Հիվանդը /62տ./ դիմել է «Աստղիկ» ԲԿ՝ գանգատվելով բարձր զարկերակային ճնշումից(220/120-սահմաններում), որը վերջին 6 տարիների ընթացքում ընդհանրապես չի ենթարկվել դեղորայքային բուժման: Հիվանդի մոտ նաև առկա էր շաքարային դիաբետ, և միայն ինսուլինի բարձր չափաբաժինների ներարկումները հնարավորություն էին տալիս կարգավորել գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ: Բժշկական կենտրոնում կատարված կոնտրաստային ԿՏ-անգիոգրաֆիան հայտնաբերեց վերը նկարագրված Ցուկերկանդլի ուռուցքը: Վերջինիս ախտորոշումը հաստատվեց համապատասխան հորմոնային անալիզներով: Փոխանցում է Աստղիկ ԲԿ-ի կայքը: Համապատասխան մասնագիտացված նախավիրահատական պատրաստումից հետո կատարվել է ուռուցքի հեռացում՝ լապարոտոմիկ եղանակով Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից: Հետվիրահատական շրջանում զարկերակային ճնշումը և գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ նորմալացել են համապատասխանորեն՝ առանց հակաճնշումային դեղամիջոցների և ինսուլինի:
Սիրով տեղեկացնում ենք, որ 2025 թվականի հոկտեմբերի 20-ից 24-ը Գերմանիայի Դաշնության լավագույն բարիատրիկ վիրաբույժ, Գերմանիայի Դաշնային Ազգային Ճարպակալման Գերազանցության Կենտրոնի գլխավոր մասնագետ և տնօրեն, Ֆրանկֆուրտի Համալսարանական Հիվանդանոցի վիրաբուժական ծառայոության ղեկավար պրոֆեսոր Պլամեն Ստայկովը «Աջափնյակ» Բժշկական Կենտրոնի տնօրինի հրավերքով առաջին անգամ կայցելի Երեվան, որտեղ Կենտրոնի հմուտ բարիատրիկ վիրաբուժական թիմի հետ համատեղ կկատարի մի շարք տարատեսակ բարիատրիկ վիրահատություններ։ Պրոֆեսոր Ստայկովի մասին առավել մանրամասն տեղեկատվությունը կարող եք ստանալ այս հղում։ www.prof-staikov.com 25 տարվա բարիատրիկ վիրահատությունների փորձ ունեցող պրոֆեսոր Ստայկովը տարեկան կատարում է 1000 ից ավել բարիատրիկ վիրահատություններ, եվ համարվում է ճարպակալման դեմ ուղղված վիրահատություններ կատարող բացառիկ փորձ ունեցող Եվրոպայում, որի կարծիքին հաշվի են նստում մոլորակի առաջատար Կենտրոնները։ Նա հանդիսանում է բազմաթիվ նորարությունների և գյուտերի հեղինակ, նոր միջամտական եղանակների հեղինակ, բազմաթիվ միջազգային մրցանակների դափնեկիր, նրան դիմում են նույնիկս այն բարդ դեպքերում, երբ այլ բարիատրիկ վիրաբույժներ դժվարանում են կատարել վիրահատություններ, նա հանդիսանում է ոլորտի միջազգային բացառիկ էքսպերտը։
Արթմեդ ԲՎԿ Ուրոլոգիական բաժանմունքը ակտիվորեն զբաղվում է տղամարդկանց միզասեռական օրգանների վիրաբուժական հիվանդությունների և կանանց միզային օրգանների և ուղիների հիվանդությունների արդյունավետ բուժմամբ։Այս բոլոր գանգատներից հատկապես հատուկ ուշադրության է արժանի արյունամիզությունը, որի հիմնական սկզբնաղբյուրը նորագոյացություններն են միզուղիների տարբեր հատվածներում, հետևաբար չի կարելի հետաձգել բժշկին դիմելը։ Տղամարդկանց պարագայում ուրոլոգին դիմելու անհրաժեշտություն կա, երբ առկա են հատկապես հայտնի է միզասեռական օրգանների գոյացությունների և վերականգնողական միջամտություններ պահանջող խնդիրների բուժմամբ։ Մինչև հիմա մեր բաժանմունքում կատարվում էր բաց վիրահատություններ, բայց վերջին կես տարվա ընթացքում առավել ակտիվ ներդրել ենք լապարասկոպիկ վիրաբուժությունը, որը հնարավորոթյուն է տալիս կատարել արդյունավետ վիրահատություններ քիչ տրավմատիկ եղանակով, կարճացնել հետվիրահատական շրջանը, իջեցնել հետվիրահատական բարդությունների քանակը, կանխատեսելի դարձնել արդյունքները, չունենալ արյան կորուստ։ Լապարասկոպիկ վիրահատությունները կիրառում են երիկամների, վերին միզուղիների, շագանակագեղձի և միզապարկի ուոուցքների, ինչպես նաև տարբեր վերականգողական միջամտություններ պահանջող իրավիճակների դեպքում։ Լապարասկոպիկ ժամանանակից միջամտությունները ներդնելու մեր նպատակն է ստեղծել Հայաստանում ուրոլոգիական վիրահատությունների իրականացման այն որակը, որն առկա է առաջատար երկրներոմ և հասնել նրան, որ որպեսզի ուորոլոգիական միջամտություննների կարիք ունեցող պացիենտները մի քանի անգամ ավելի մատչելի գներով Հայաստանում ստանան նույն արդյունքները, ինչը որ ստանում են արտերկրում։ Այս բաժանմունքում օնկոուրոլոգիական հիվանդություններով դիմող պացիենտները ստանում են բարձրակարգ բժշկական օգնություն, երկարացնում կյանքի տևողությունը, ձգալիորեն բարելավում կյանքի որակը «Արթմեդ» ԲՎԿ ուրոլոգիական բաժանմունքումը հայտնի է նաև միզասեռական օրգանների տարբեր պաթոլոգիաների ժամանակ պահանջվող բացառիկ ռեկոնստրուկտիվ պլաստիկ միջամտություններով, այդ թվում ուրետրոպլաստիկա և միզապարկ-հեշտոցային,միզածորան-հեշտոցային խուղակների պլաստիկա այտի լորձաթաղանթի հյուսվածքներով: Դրանք ժամանակակից ու բարդ միջամտություններ են, որոնք պահանջում են կատարողական բարձր տեխնիկա ու վիրաբուժական հմտություն, որը լիարժեք առկա «Արթմեդի» ուրոլոգիական բաժանմունքում:
Աճուկային ճողվածք առաջանում է, երբ որեւէ օրգան մտնում է ճողվածքի մեջ, սեղմվում է եւ չի սնուցվում:Տղաների մոտ հիմանականում օղակվում են բարակ աղիքի գալարները, աղջիկների մոտ արգանդափողը՝ ձվարանի հետ: Դա կարող է պատահել ներորովայնային ճնշման ցանկացած դեպքում ՝ բարձր ճչոց, փորկապություն, հազ և այլն:Վիրահատությունը ուշացնել պետք չէ, հակառակ դեպքում անհրաժեշտություն է առաջանում հեռացնել օղակված օրգանը կամ տվյալ հատվածը:Արաբկիր բժշկական կենտրոնի Ուրո-վիրաբուժական բաժանմունքում աճուկային ճողվածքի վիրահատության տևողությունը չի գերազանցում 15 -20 րոպեն, սակայն բարդացումների դեպքում վիրահատությունը լինում է երկու- երեք ժամ: Ալբերտ Լալազարյան
Եթե ձեր ականջը ցավում է լողավազանից կամ ծովում լողալուց հետո, ապա այդ ցավը պետք չէ անտեսել։ Ամենայն հավանականությամբ, ջուրն ականջից ներս է թափանցել և բորբոքային պրոցես առաջացրել։ Երեխաների մոտ խնդիրն ավելի հաճախ է առաջանում, քանի նրանց լսողական անցուղիները պատող մաշկը բարակ են և խոցելի վարակների նկատմամբ: Եթե ականջի մեջ ջուր է անցնում, այն նոսրացնում է ծծումբը և տեղի է ունենում դրա ուռչում։ Սա բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում ներս ներթափանցած վարակի ակտիվորեն զարգացման համար և հրահրում է բորբոքային պրոցեսներ։ Այս դեպքում մարդուն միաժամանակ անհանգստացնում է ականջի ցավը, խցանվածությունը և ուժեղ քորը։ Այս բոլոր ախտանիշները վկայում են միջին ականջի բորբոքման մասին: Այն կարող է լինել արտաքին, որը հաճախ կոչվում է «լողորդի ականջ», կամ միջին՝ երբ մրսածության պարագայում քթից կամ կոկորդից վարակը անցնում է միջին ականջ։ Ինչպե՞ս դուրս բերել ջուրն ականջից Գլուխը թեքեք դեպի ուսը և նրբորեն քաշեք ձեր ականջի բլթակը Չորացրեք ականջը սրբիչով։ Կարևոր. մի փորձեք չորացնել ականջը բամբակյա փայտիկներով կամ լուցկիներով, որոնք փաթաթված են բամբակով: Այսպիսով, դուք միայն կվատացնեք այն՝ ուռած ծծումբը ներս կմղեք, կվնասեք լսողական անցուղիները։Եթե չի ստացվում հեռացնել ջուրը, անհրաժեշտ է դիմել ԼՕՌ բժշկի:Քիթ-կոկորդ-ականջաբան, բ․գ․թ․, դոցենտ Արմեն Վլադիմիրի Հայրապետյան
