Վարիկոզի բուժման նորագույն եղանակները

Վարիկոզ հիվանդությունը քրոնիկական հիվանդություն է, որը ախտահարում է առավելապես ստորին վերջույթների ենթամաշկային երակային համակարգը, առաջացնելով ենթամաշկային երակների վարիկոզ լայնացում, փականային անբավարարություն, երակային արյան հետհոսք (ռեֆլյուքս), որոնք էլ ի վերջո բերում են քրոնիկական երակային անբավարարության զարգացմանը։

Վարիկոզի բուժման նորագույն եղանակների մասին խոսել է Երևանի գլխավոր անոթային վիրաբույժ Տիգրան Քամալյանը:

Վարիկոզ հիվանդության բուժումը, անկախ զարգացման աստիճանից, պահանջում է կոմպլեքս մոտեցում, ներառելով դեղորայք, կոմպրեսիոն տրիկոտաժ և վիրաբուժական տարբեր եղանակներ։ Նպատակը երկուսն է՝ վերացնել պաթոլոգիական հետհոսքը ազատվելով արդեն հիվանդ երակներից և պայքարել առողջ երակները առողջ պահելու համար։

Վարիկոզ հիվանդության վիրահատական բուժման դասական եղանակը մինչև վերջին տարիները համարվում էր վենէկտոմիան, որը նախատեսում էր մեծ կամ փոքր ենթամաշկային երակների ախտահարված ցողունների և նրանց ճյուղերի ուղղակի հեռացումը։ Արդյունքում վերացվում էր արյան պաթոլոգիական հետհոսքը, արյունը ուղղվում էր դեպի խորանիստ երակային համակարգ և հնարավորինս վերացվում էր քրոնիկական երակային անբավարարությունը։ Սակայն այդ նպատակով կատարվում էին մեծ քանակությամբ և մեծ չափերի կտրվածքներ, որոնք բնականաբար բերում էին մի շարք բարդությունների առաջացմանը։

Ժամանակակից վիրաբուժությունը, անկախ նրանից թե որ բնագավառի մասին է խոսքը, ունի որոշակի պահանջներ՝ այն է կիրառել հնարավորինս քիչ ինվազիվ վիրահատական եղանակներ, որոնք թույլ կտան հիվանդին արագ ապաքինվել, հնարավորինս կարճ ժամանակ գտնվել բուժհաստատությունում, արագ վերադառնալ սոցիալական ակտիվ կյանք և միևնույն ժամանակ ապահովել առավելագույն կոսմետիկ արդյունք։

Բնականաբար վենէկտոմիան նույնպես աստիճանաբար սկսեց իր տեղը զիջել քիչ ինվազիվ վիրահատական եղանակներին։ Ենթամաշկային երակային ցողունները վերացնելու համար 2001-2002թթ-ից սկսեցին կիրառվել ներանոթային լազերային և ռադիոհաճախային կոագուլյացիայի եղանակները, որոնք նպատակ ունեն ոչ թե ուղղակիորեն և խիստ տրավմատիկ ձևով հեռացնելու, այլ կոագուլյացիայի ենթարկելու այդ ցողունները, որոնք արդյունքում խցանվում են, արյան հոսքը դադարում է, իսկ որոշ ժամանակ անց ձևավորված շարակցական հյուսվածքը ներծծվում է։ Մնացած վարիկոզ լայնացած ճյուղերը հեռացվում են մինիֆլեբէկտոմիայի եղանակով, որի ժամանակ կատարվում են մի քանի միլիմետրանոց կտրվածքներ և հաճախ նույնիսկ կարեր չեն դրվում։ Լազերային կոագուլյացիայի եղանակը ՀՀ-ում մեծ հաջողությամբ կիրառվում է 2006թ-ից, կա ավելին քան 5000 վիրահատության հարուստ փորձ, գիտական հետազոտական աշխատանքներ և մոտեցումային առաջարկներ։

Վերջին հնգամայակում առաջարկվեց և աստիճանաբար կիրառություն ստացավ մեկ այլ քիչ ինվազիվ վիրահատական եղանակ բիոսոսնձի օգտագործմամբ։ Այս սոսինձը ունի հատուկ բաղադրություն, պատրաստված է ցիանակրիլատային հիմքով, իր հատուկ կառուցվածքի արդյունքում չունի ծորալու հատկություն և չի կարող խցանում առաջացնել ոչ ցանկալի հատվածներում։ Նպատակը կրկին ենթամաշկային երակային ցողունների խցանում առաջացնելն է և կարելի է կիրառել մինիֆլեբէկտոմիայի, կամ վարիկոզ երակների դեղորայքային սկլերոօբլիտերացիայի հետ համակցված, ինչի արդյունքում կարելի վիրահատել գրեթե առանց կտրվածքների և առանց ցավազրկման։ Ուլտրաձայնային դուպլեքս հետազոտության հսկողությամբ հատուկ կաթետր է անցկացվում և սոսինձը կաթիլ-կաթիլ լցվում է երակային ցողունի լուսանցքի մեջ, դուպլեքսի տվիչով կամ ձեռքով սեղմելով երակի պատերը անմիջապես կպնում են իրար և արյան հոսքը երակի մեջ վերանում է։ Քանի որ այս պարագայում չկա ջերմային ազդեցություն, ի տարբերություն ներերակային կոագուլյացիայի եղանակների, հետվիրահատական շրջանում չեն առաջանում կապտուկներ, չի լինում ցավային համախտանիշ, ապահովված է առավելագույն կոսմետիկ արդյունքը և արագ ապաքինումը։ Բիոսոսնձի կիրառմամբ կատարվող վիրահատությունները ևս արդեն կատարվում են ՀՀ-ում, արտերկրում հատուկ վերապատրաստում անցած մասնագետների կողմից։