Ստո­մա­տո­լո­գիա­յում մրցակցությունը որակ չի ստեղծում

Ժա­մա­նա­կա­կից ստո­մա­տո­լո­գիա­յի հնա­րա­վո­րութ­յուն­նե­րը կար­ծես թե սահ­ման չեն ճա­նա­չում: Ցան­կա­ցած ստո­մա­տո­լո­գիա­կան կլի­նի­կա­յում ա­ռա­ջին հեր­թին դա են փոր­ձե­լու հա­մո­զել, գու­ցե գոր­ծով ա­պա­ցու­ցել: Իսկ ի­րա­կա­նում ի՞նչ է կա­տար­վում այս բնա­գա­վա­ռում Հա­յաս­տա­նում: Մեր զրու­ցա­կիցն է ՀՀ գլ­խա­վոր ստո­մա­տո­լոգ Լա­զար Ե­սա­յա­նը:

-Ստո­մա­տո­լո­գիա­կան ծա­ռա­յութ­յու­նը ա­մե­նա­տա­րած­ված մաս­նա­գի­տութ­յուն­նե­րից է: Ինչ­պե՞ս է դա անդ­րա­դառ­նում ո­րա­կի վրա:

-Երբ ա­սում են, որ մրցակ­ցութ­յու­նը բե­րում է ո­րակ, ես մեր ո­լոր­տում ա­սում եմ հա­կա­ռա­կը և կա­րող եմ հիմ­նա­վո­րել. այ­սօր մե­ծա­քա­նակ այլ ԲՈՒՀ-ե­րի շրջա­նա­վարտ­ներ Բժշկա­կան հա­մալ­սա­րա­նում ստա­նում հետ­դիպ­լո­մա­յին կրթութ­յուն մեկ կամ մե­կու­կես տա­րում, որ­տեղ նրանք չեն կա­րող ստա­նալ այն լիար­ժեք կրթութ­յու­նը, ո­րը պի­տի ստա­նա­յին դեռևս ­հինգ, վեց տա­րի նա­խա­դիպ­լո­մա­յին շրջա­նում: Եվ արդ­յուն­քում նրանք, ու­նե­նա­լով ոչ լիար­ժեք գի­տե­լիք­ներ և հմտութ­յուն­ներ, բա­ցում են կլի­նի­կա­ներ կամ աշ­խա­տում են այս կամ այն կլի­նի­կա­յում, աշ­խա­տում են բա­վա­կա­նին ցածր գնե­րով, որն ան­գամ չի հա­մա­պա­տաս­խա­նում նյու­թա­ծախ­սին: Այ­սօր­վա դրութ­յամբ, չհաշ­ված բա­ցա­ռութ­յուն­նե­րը, ա­վե­լի շատ պա­ցիենտ­ներ ու­նեն այն մար­դիկ, ով­քեր աշ­խա­տում են ուղ­ղա­կի ցածր գնե­րով: Իսկ ես երբևի­ցե չեմ կա­րող ա­սել, որ նման պա­րա­գա­յում ո­րակ կա­րե­լի է ա­պա­հո­վել: 

Իմ կար­ծի­քով այ­սօր մե­ծա­քա­նակ կադ­րեր «ար­տադ­րե­լո­ւե փո­խա­րեն կա­րե­լի էր աշ­խա­տել ուղ­ղա­կի ե­ղած­նե­րի ո­րա­կա­վոր­ման և կա­տա­րե­լա­գործ­ման ուղ­ղութ­յամբ: 

-Բայց կոնկ­րետ վե­րահս­կո­ղութ­յուն չկա՞, որ գո­նե մի­ջին ո­րակ ա­պա­հո­վե­լու հա­մար այս կամ այն գնից ցածր ի­րա­վունք չու­նե­նան աշ­խա­տել կամ այս կամ այն նյու­թը չի կա­րե­լի օգ­տա­գոր­ծել: Նկա­տի ու­նեմ՝ ո­րո­շա­կի ստան­դարտ կի­րառ­վի, որ և՛ ն­յու­թը, այ­սինքն ո­րա­կը, և՛ ­գի­նը հա­մա­պա­տաս­խա­նեն ո­րո­շա­կի մի­ջանկ­յալ սահ­մա­նագ­ծի:

-Նախ­կի­նում ես այդ­պի­սի մի նա­խա­գիծ ու­նեի՝ տնտե­սա­գետ­նե­րի հա­մա­պա­տաս­խան հաշ­վարկ­նե­րից հե­տո սահ­մա­նել հստակ գնա­ցու­ցակ, ո­րից ցածր գնե­րով աշ­խա­տելն ան­թույ­լատ­րե­լի կլի­ներ: Բայց կար­ծում եմ, որ սո­ցիալտն­տե­սա­կան այ­սօր­վա պայ­ման­նե­րում խնդիր­ներ կա­րող են ա­ռա­ջա­նալ: Չնա­յած այ­սօր կան երկր­ներ, որ­տեղ գոր­ծում է այդ մո­տե­ցու­մը, և  զբաղ­վում է տվյալ երկ­րի ստո­մա­տո­լոգ­նե­րի ա­սո­ցիա­ցիան: 

- Իսկ պա­ցիեն­տը ի­րա­վա­բա­նո­րեն պաշտ­պան­վա՞ծ է, երբ նրա նկատ­մամբ ան­հա­ջող փորձ է կի­րառ­վել բժշկի կող­մից:

-Լի­նում են բազ­մա­թիվ բո­ղոք­ներ, կա­տար­վում է փոր­ձաքն­նութ­յուն ա­ռող­ջա­պա­հութ­յան նա­խա­րա­րութ­յան գլխա­վոր մաս­նա­գե­տի կող­մից, և տրվում է հա­մա­պա­տաս­խան եզ­րա­կա­ցութ­յուն: Արդ­յուն­քում, հա­մա­ձայն նա­խա­րա­րի հանձ­նա­րա­րա­կա­նի, ստուգ­վել է կլի­նի­կա­յի գոր­ծու­նեութ­յու­նը, լի­ցեն­զիա­յի առ­կա­յութ­յու­նը և այլն: Ֆի­նան­սա­կան խնդիր­նե­րը լուծ­վում են դա­տա­րան­նե­րում: Ա­ռող­ջա­պա­հութ­յան նա­խա­րա­րութ­յան գոր­ծա­կա­լութ­յան ստեղծ­ման արդ­յուն­քում նա­խա­րա­րութ­յու­նը ու­նի լծակ­ներ պար­բե­րա­բար ստու­գում­ներ անց­կաց­նե­լու կլի­նի­կա­նե­րում, և ես կարևո­րում եմ նման գոր­ծա­կա­լութ­յան գոր­ծու­նեութ­յու­նը: Ստուգ­ման արդ­յուն­քում հնա­րա­վոր է ներ­կա­յաց­վի լի­ցեն­զա­վոր­ման կա­սեց­ման, ընդ­հուպ՝ ֆի­նան­սա­կան տույ­ժի:

-Այ­նո­ւա­մե­նայ­նիվ, ստո­մա­տո­լո­գիան ա­րագ զար­գա­ցող ճյու­ղե­րից է, ի՞նչ ռե­սուրս­ներ ու­նենք մենք: 

-Խո­սե­ցինք թե­րութ­յուն­նե­րից, սա­կայն մենք ու­նենք ստո­մա­տո­լոգ­նե­րի հզոր բա­նակ, ո­րոնց կա­րե­լի է վստա­հել: Նրանք մար­դիկ են, ո­րոնք միշտ մաս­նակ­ցում են մի­ջազ­գա­յին կոն­ֆե­րանս­նե­րին, սե­մի­նար­նե­րին, միշտ գնում են ար­տա­սահ­ման՝ վե­րա­պատ­րաս­տում­նե­րի: Բայց, ցա­վոք սրտի, դրանք հիմ­նա­կա­նում նույն մար­դիկ են, քիչ տո­կոս են կազ­մում նո­րե­րը, ա­վե­լա­ցող­նե­րը: Հա­յաս­տա­նում ստո­մա­տո­լո­գիան հիմ­նա­կա­նում քայ­լում է մի­ջազ­գա­յին պա­հանջ­նե­րին հա­մա­հունչ: Կա­րե­լի է ա­սել՝ ստո­մա­տո­լո­գիա­յի ո­լոր­տում ամս­վա ըն­թաց­քում մենք մեծ քա­նա­կով նո­րութ­յուն­ներ ենք ու­նե­նում աշ­խար­հում, և դա ա­ռա­վե­լա­գույն չա­փով, ե­թե, ի­հար­կե, կապ­ված չէ հսկա­յա­կան գու­մար­նե­րի հետ, ան­պայ­ման պի­տի ներ­կա­յաց­վի հա­յաս­տան­յան հա­սա­րա­կութ­յա­նը:

-Ի՞նչ ա­տամ­նա­բու­ժա­կան ծա­ռա­յութ­յուն­ներ են մտնում պետ­պատ­վե­րով սպա­սարկ­ման մեջ:

-Ա­տամ­նե­րը բու­ժե­լը, հե­ռաց­նե­լը, լոր­ձա­թա­ղան­թի, լնդե­րի հի­վան­դութ­յուն­նե­րի բու­ժու­մը, քա­րե­րի հե­ռա­ցու­մը, պրո­թե­զա­վո­րու­մը, միայն ա­սեմ, որ թանկ ծա­ռա­յութ­յուն­նե­րը չեն մտնում՝ մե­տաղ-կե­րա­մի­կա, բյու­գե, իմպ­լանտ: Մնա­ցած բո­լո­րը, ընդ­հուպ մե­տա­ղապ­լաստ­մա­սե կոնստ­րուկ­ցիա­նե­րը վեր­ջին տա­րի­նե­րին ընդգրկ­վել են պետ­պատ­վե­րի ցան­կի մեջ: Այ­սօր­վա դրութ­յամբ Հա­յաս­տա­նը այն հա­տու­կենտ երկր­նե­րից է, ո­րը նման մեծ ծա­վա­լով պետ­պատ­վեր է ի­րա­կա­նաց­նում սո­ցիա­լա­պես ա­նա­պա­հով մեր խա­վի հա­մար: Վեր­ջին 15 տար­վա ըն­թաց­քում ա­մեն ինչ 20 ան­գամ թան­կա­ցել է, բայց պետ­պատ­վե­րի գնե­րը մնա­ցել են նույ­նը: Դա ա­նի­րա­տե­սա­կան է, ո­րը բնա­կա­նա­բար ազ­դում է ո­րա­կի վրա: Արդ­յուն­քում հիմ­նա­կան դժգո­հութ­յուն­նե­րը լի­նում են պետ­պատ­վե­րով սպա­սարկ­վող կոն­տի­գեն­տի կող­մից:

-Որ­պես ստո­մա­տո­լո­գիա­յի ո­լոր­տում ա­ռա­ջին մարդ ի՞նչ եք կար­ծում՝ ին­չի՞ կա­րիք ու­նենք  այս ո­լոր­տում:

-Ոչ միայն մեր ո­լոր­տում, այլ ընդ­հան­րա­պես բժշկութ­յան մեջ: Բժշկութ­յունն այ­սօր մեզ հա­մար դիր­քա­յին կարևո­րութ­յուն ու­նե­ցող ո­լորտ է, ա­ռող­ջա­պա­հութ­յունն է, որ կա­րող է ա­պա­հո­վել դրսից ֆի­նան­սա­կան  և կադ­րա­յին հոս­քեր: Ա­ռող­ջութ­յու­նը մար­դու հա­մար ա­մե­նա­թանկն է, և մենք բո­լոր պայ­ման­նե­րը պետք է ստեղ­ծենք, որ­պես­զի ա­ռող­ջա­պա­հութ­յան բո­լոր ո­լորտ­նե­րը  զար­գա­նան հա­մա­տեղ:

-Իսկ ի՞նչ ծա­ռա­յութ­յուն­ներ են մա­տու­ցում Ձեր՝ «Կլան­սեե ստո­մա­տո­լո­գիա­կան կլի­նի­կա­յում, և Դուք գո՞հ եք կլի­նի­կա­յի մա­տու­ցած ծա­ռա­յութ­յուն­նե­րից:

-Հար­ցը հե­տաքր­քիր է և կրում է սադ­րիչ բնույթ: Մեզ մոտ մա­տուց­վում են ստո­մա­տո­լո­գիա­յի ո­լոր­տի բո­լոր ծա­ռա­յութ­յուն­նե­րը, իսկ ինչ վե­րա­բե­րում է ո­րա­կին, կա­րող եք ուղ­ղա­կի հարց­նել ոչ թե ինձ, այլ մեր հա­ճա­խորդ­նե­րին: