Բժշկությամբ հետաքրքվող մասնագետների համար արվեստի շատ գործեր բացառիկ արժեքավոր նշանակություն ունեն : Իրենց գործի վարպետ նկարիչները երբեմն բնականին այնքան համարժեք են պատկերել իրենց բնորդներին, որ հստակ արտացոլել են, թե ինչ առողջակական խնդիրներ ու հիվանդություններ ունի նկարի հերոսը: Սրանով մեծաթիվ ուշագրավ տեղեկություններ են փոխանցել իրենց ժամանակաշրջանում տարածված հիվանդությունների ու դրանց դրսևորման ձևերի մասին այն դեպքում, երբ այդ հիվանդությունների մեծամասնության ու դրանց պատճառների մասին տվյալ դարաշրջանում ոչինչ հայտնի չի եղել:
Սա բացահայտումների մի զարմանալի աշխարհ է, որին հաղորդակից դարձնելու համար Փիրուզյան բժշկական կենտրոնը սկսում է հատուկ ծրագիր "Medicine in Art" խորագրով: Խորագրի ներքո պարբերաբար ներկայացնելու ենք Ձեզ արդեն հայտնի գլուխգործոցները լիովին նոր լույսի ներքո՝մեկնաբանելով դրանց նշանակությունը բժշկական տեսանկյունից, ցույց ենք տալու վիզուալ արվեստի բացառիկ կարևորությունը բժշկության ոլորտի բացահայտումների հարցում: Մեզ համատեղ հետաքրքիր աշխատանք է սպասվում:
Լեոնարդո Դա Վինչի. Մոնա Լիզա
Շատերը Լեոնարդո Դա Վինչիին ճանաչում են որպես Վերածննդի դարաշրջանի հանճարեղ նկարիչ, քանդակագործ, գյուտարար: Մինչ այսօր նրա նկարները ամենատարբեր մասնագետների հատուկ ուշադրության կենտրոնում են, քանի որ շատերն են համոզված՝նրա նկարներում ծածկագրեր կան: Ծածկագրեր գուցե և կան, բայց նաև բժշկական տեսանկյունից բավականին կարևոր փաստեր կան նրա աշխատանքներում:
Նրա գործունեությունը խորությամբ հետազոտողները նշում են, որ Դա Վինչին բավականին շատ բացահայտումներ է արել աթերոսկլերոզ հիվանդության հետ կապված: Նախ հիդրոդինամիկայի ասպարեզում նրա դիտարկումները լույս սփռեցին հեղուկների հոսելիության շատ գործոնների հարցում, երկրորդ նա նկատեց, որ զարկերակների պատերի պնդացումը ուղիղ կապ ունի մարդու տարիքի ու ծերացման գործընթացի հետ: Նա տարբերակում էր երիտասարդների անոթները ծերերի անոթներից՝ նկատելով, որ ոչ թե արյունն է պնդանում և դժվարանում է դրա հոսքը անոթներում, այլ անոթի պատերն են պնդանում: Ըստ նրա՝ արյունը անոթներում չի կարող պնդանալ, քանի որ շրջանառությանը զուգահեռ արյունը անընդհատ փոխարինվում է նորով: Պատահականություն է, թե օրինաչափություն, դժվար է ասել, բայց Դա Վինչին իր նկարներում, մասնավորապես Madonna Lisa Maria de Gherardini հայտնի կտավում, աթերոսկլերոզ հիվանդությունը բնորոշող ախտանշանների հետաքրքրաշարժ փաստեր է թողել:
1503թ-ին էր, որ Լեոնարդո Դա Վինչին սկսեց նկարել Madonna Lisa Maria de Gherardini-ին, ով ծնվել էր Ֆլորենցիայում 1479թ-ին: Նկարի վրա Դա Վինչին աշխատել է 4 տարի:Հայտնի նկարի ուշադիր կլինիկական զննումը հայտնաբերում է ձախ աչքի վերին կոպի ներսային անկյունում դեղին անկանոն բիծ և փափուկ ուռուցիկ լավ սահմանագծված այտուցվածություն աջ ձեռքի դրսային մակերեսին ցուցամատից վերև 3 սմ երկարությամբ: 1974 թ-ին կատարված մանրամասն ինֆրակարմիր ֆոտոհետազոտությունները հաստատում են, որ այս մաշկային փոփոխությունների արտահայտությունները նկարի իրական մասն են և կատարված են նկարելու ընթացքում, այսինքն հետագայում չի ավելացվել: Դեղին բիծը նման է այժմ բժշկության մեջ հայտնի քսանթելազմի: Այսպիսի մաշկային փոփոխություններ լինում են հիպերլիպիդեմիայի ժամանակ:Քսանթելազմի առկայությունը աչքի շրջանում զուգակցված ձեռքի ենթամաշկային լիպոմայի հետ 25-40 տարեկան կնոջ մոտ ցուցանիշ է մետոբոլիկ (նյութափոխանակության) խանգարման՝ հիպերլիպիդեմիայի, որը հավանական է՝ ընտանեկան է:
Մոնա Լիզան մահացել է 37 տարեկան հասակում, բայց պատճառն այն ժամանակ պարզել հնարավոր չէր: Հիպերլիպիդեմիայի, հիպերխոլեսթերինեմիայի պատճառահետևանքային կապը աթերոսկլերոզ հիվանդության առաջացման հետ այժմ ապացուցված է: Աթերոսկլերոզ հիվանդությունն է պատճառը այնպիսի բարդությունների, ինչպիսիք են սրտամկանի ինֆարկտն ու ինսուլտը: Այսպիսով 1506թ նկարված այս դիմանկարը հնարավոր է առաջին փաստացի արտացոլումն է ընտանեկան հիպերխոլեսթերոլեմիայի, որը բժիշկներին և գիտնականների հայտնի դարձավ միայն 400 տարի անց:
2018-01-15
Աստղիկ Բժշկական կենտրոնում իրականացվել է ցուկերկանդլի ուռուցքի բացառիկ վիրահատություն կենտրոնի Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից:Ֆեոքրոմոցիտոման հանդիսանում է հորմոնակտիվ ուռուցք, որը բնութագրվում է չափազանց մեծ քանակությամբ ադրենալինի և նոր ադրենալինի արտադրությամբ, ուղեկցվում է արտահայտված և դեղորայքային բուժման չենթարկվող բարձր զարկերակային ճնշումով, նյարդային համակարգի, աղե-ստամոքսային ուղու, էնդոկրին և արյան համակարգերի տարբեր խանգարումներով:Այս ուռուցքները հիմնականում(85%) զարգանում են մակերիկամներում, սակայն քիչ չեն նաև արտաերիկամային տեղակայումները, որոնցից թե բուժման, թե ախտորոշման տեսակետից առավել բարդ են այսպես կոչված՝ Ցուկերկանդլի ուռուցքները: Վերջիններս ունեն արտաորովայնամզային տեղակայություն, ուղեկցում են, կիպ հպվում են, երբեմն էլ ներ են աճում աորտային և ստորին սիներակին: Այս ուռուցքի հեռացումը կրում է վտանգներ ոչ միայն վիրահատության տեխնիկական բարդությունների, այլև վիրահատության ժամանակ և վիրահատությունից հետո զարկերակային ճնշման կտրուկ տատանումների հետևանքով՝ հնարավոր մահացու ելքի պատճառով: Կլինիկական դեպք Հիվանդը /62տ./ դիմել է «Աստղիկ» ԲԿ՝ գանգատվելով բարձր զարկերակային ճնշումից(220/120-սահմաններում), որը վերջին 6 տարիների ընթացքում ընդհանրապես չի ենթարկվել դեղորայքային բուժման: Հիվանդի մոտ նաև առկա էր շաքարային դիաբետ, և միայն ինսուլինի բարձր չափաբաժինների ներարկումները հնարավորություն էին տալիս կարգավորել գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ: Բժշկական կենտրոնում կատարված կոնտրաստային ԿՏ-անգիոգրաֆիան հայտնաբերեց վերը նկարագրված Ցուկերկանդլի ուռուցքը: Վերջինիս ախտորոշումը հաստատվեց համապատասխան հորմոնային անալիզներով: Փոխանցում է Աստղիկ ԲԿ-ի կայքը: Համապատասխան մասնագիտացված նախավիրահատական պատրաստումից հետո կատարվել է ուռուցքի հեռացում՝ լապարոտոմիկ եղանակով Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից: Հետվիրահատական շրջանում զարկերակային ճնշումը և գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ նորմալացել են համապատասխանորեն՝ առանց հակաճնշումային դեղամիջոցների և ինսուլինի:
Սիրով տեղեկացնում ենք, որ 2025 թվականի հոկտեմբերի 20-ից 24-ը Գերմանիայի Դաշնության լավագույն բարիատրիկ վիրաբույժ, Գերմանիայի Դաշնային Ազգային Ճարպակալման Գերազանցության Կենտրոնի գլխավոր մասնագետ և տնօրեն, Ֆրանկֆուրտի Համալսարանական Հիվանդանոցի վիրաբուժական ծառայոության ղեկավար պրոֆեսոր Պլամեն Ստայկովը «Աջափնյակ» Բժշկական Կենտրոնի տնօրինի հրավերքով առաջին անգամ կայցելի Երեվան, որտեղ Կենտրոնի հմուտ բարիատրիկ վիրաբուժական թիմի հետ համատեղ կկատարի մի շարք տարատեսակ բարիատրիկ վիրահատություններ։ Պրոֆեսոր Ստայկովի մասին առավել մանրամասն տեղեկատվությունը կարող եք ստանալ այս հղում։ www.prof-staikov.com 25 տարվա բարիատրիկ վիրահատությունների փորձ ունեցող պրոֆեսոր Ստայկովը տարեկան կատարում է 1000 ից ավել բարիատրիկ վիրահատություններ, եվ համարվում է ճարպակալման դեմ ուղղված վիրահատություններ կատարող բացառիկ փորձ ունեցող Եվրոպայում, որի կարծիքին հաշվի են նստում մոլորակի առաջատար Կենտրոնները։ Նա հանդիսանում է բազմաթիվ նորարությունների և գյուտերի հեղինակ, նոր միջամտական եղանակների հեղինակ, բազմաթիվ միջազգային մրցանակների դափնեկիր, նրան դիմում են նույնիկս այն բարդ դեպքերում, երբ այլ բարիատրիկ վիրաբույժներ դժվարանում են կատարել վիրահատություններ, նա հանդիսանում է ոլորտի միջազգային բացառիկ էքսպերտը։
Արթմեդ ԲՎԿ Ուրոլոգիական բաժանմունքը ակտիվորեն զբաղվում է տղամարդկանց միզասեռական օրգանների վիրաբուժական հիվանդությունների և կանանց միզային օրգանների և ուղիների հիվանդությունների արդյունավետ բուժմամբ։Այս բոլոր գանգատներից հատկապես հատուկ ուշադրության է արժանի արյունամիզությունը, որի հիմնական սկզբնաղբյուրը նորագոյացություններն են միզուղիների տարբեր հատվածներում, հետևաբար չի կարելի հետաձգել բժշկին դիմելը։ Տղամարդկանց պարագայում ուրոլոգին դիմելու անհրաժեշտություն կա, երբ առկա են հատկապես հայտնի է միզասեռական օրգանների գոյացությունների և վերականգնողական միջամտություններ պահանջող խնդիրների բուժմամբ։ Մինչև հիմա մեր բաժանմունքում կատարվում էր բաց վիրահատություններ, բայց վերջին կես տարվա ընթացքում առավել ակտիվ ներդրել ենք լապարասկոպիկ վիրաբուժությունը, որը հնարավորոթյուն է տալիս կատարել արդյունավետ վիրահատություններ քիչ տրավմատիկ եղանակով, կարճացնել հետվիրահատական շրջանը, իջեցնել հետվիրահատական բարդությունների քանակը, կանխատեսելի դարձնել արդյունքները, չունենալ արյան կորուստ։ Լապարասկոպիկ վիրահատությունները կիրառում են երիկամների, վերին միզուղիների, շագանակագեղձի և միզապարկի ուոուցքների, ինչպես նաև տարբեր վերականգողական միջամտություններ պահանջող իրավիճակների դեպքում։ Լապարասկոպիկ ժամանանակից միջամտությունները ներդնելու մեր նպատակն է ստեղծել Հայաստանում ուրոլոգիական վիրահատությունների իրականացման այն որակը, որն առկա է առաջատար երկրներոմ և հասնել նրան, որ որպեսզի ուորոլոգիական միջամտություննների կարիք ունեցող պացիենտները մի քանի անգամ ավելի մատչելի գներով Հայաստանում ստանան նույն արդյունքները, ինչը որ ստանում են արտերկրում։ Այս բաժանմունքում օնկոուրոլոգիական հիվանդություններով դիմող պացիենտները ստանում են բարձրակարգ բժշկական օգնություն, երկարացնում կյանքի տևողությունը, ձգալիորեն բարելավում կյանքի որակը «Արթմեդ» ԲՎԿ ուրոլոգիական բաժանմունքումը հայտնի է նաև միզասեռական օրգանների տարբեր պաթոլոգիաների ժամանակ պահանջվող բացառիկ ռեկոնստրուկտիվ պլաստիկ միջամտություններով, այդ թվում ուրետրոպլաստիկա և միզապարկ-հեշտոցային,միզածորան-հեշտոցային խուղակների պլաստիկա այտի լորձաթաղանթի հյուսվածքներով: Դրանք ժամանակակից ու բարդ միջամտություններ են, որոնք պահանջում են կատարողական բարձր տեխնիկա ու վիրաբուժական հմտություն, որը լիարժեք առկա «Արթմեդի» ուրոլոգիական բաժանմունքում:
Աճուկային ճողվածք առաջանում է, երբ որեւէ օրգան մտնում է ճողվածքի մեջ, սեղմվում է եւ չի սնուցվում:Տղաների մոտ հիմանականում օղակվում են բարակ աղիքի գալարները, աղջիկների մոտ արգանդափողը՝ ձվարանի հետ: Դա կարող է պատահել ներորովայնային ճնշման ցանկացած դեպքում ՝ բարձր ճչոց, փորկապություն, հազ և այլն:Վիրահատությունը ուշացնել պետք չէ, հակառակ դեպքում անհրաժեշտություն է առաջանում հեռացնել օղակված օրգանը կամ տվյալ հատվածը:Արաբկիր բժշկական կենտրոնի Ուրո-վիրաբուժական բաժանմունքում աճուկային ճողվածքի վիրահատության տևողությունը չի գերազանցում 15 -20 րոպեն, սակայն բարդացումների դեպքում վիրահատությունը լինում է երկու- երեք ժամ: Ալբերտ Լալազարյան
Եթե ձեր ականջը ցավում է լողավազանից կամ ծովում լողալուց հետո, ապա այդ ցավը պետք չէ անտեսել։ Ամենայն հավանականությամբ, ջուրն ականջից ներս է թափանցել և բորբոքային պրոցես առաջացրել։ Երեխաների մոտ խնդիրն ավելի հաճախ է առաջանում, քանի նրանց լսողական անցուղիները պատող մաշկը բարակ են և խոցելի վարակների նկատմամբ: Եթե ականջի մեջ ջուր է անցնում, այն նոսրացնում է ծծումբը և տեղի է ունենում դրա ուռչում։ Սա բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում ներս ներթափանցած վարակի ակտիվորեն զարգացման համար և հրահրում է բորբոքային պրոցեսներ։ Այս դեպքում մարդուն միաժամանակ անհանգստացնում է ականջի ցավը, խցանվածությունը և ուժեղ քորը։ Այս բոլոր ախտանիշները վկայում են միջին ականջի բորբոքման մասին: Այն կարող է լինել արտաքին, որը հաճախ կոչվում է «լողորդի ականջ», կամ միջին՝ երբ մրսածության պարագայում քթից կամ կոկորդից վարակը անցնում է միջին ականջ։ Ինչպե՞ս դուրս բերել ջուրն ականջից Գլուխը թեքեք դեպի ուսը և նրբորեն քաշեք ձեր ականջի բլթակը Չորացրեք ականջը սրբիչով։ Կարևոր. մի փորձեք չորացնել ականջը բամբակյա փայտիկներով կամ լուցկիներով, որոնք փաթաթված են բամբակով: Այսպիսով, դուք միայն կվատացնեք այն՝ ուռած ծծումբը ներս կմղեք, կվնասեք լսողական անցուղիները։Եթե չի ստացվում հեռացնել ջուրը, անհրաժեշտ է դիմել ԼՕՌ բժշկի:Քիթ-կոկորդ-ականջաբան, բ․գ․թ․, դոցենտ Արմեն Վլադիմիրի Հայրապետյան
