Փիրուզյան բժշկական կենտրոնը շարունակում է “Medicine in Art” ուշագրավ շարքը, որի շրջանակներում Ձեզ ենք ներկայացնում հանճարեղ նկարիչների գործերի միջոցով մեզ հասած մեծաթիվ արժեքավոր ու ուշագրավ փաստեր՝ կապված բժշկության հետ: Այս անգամ անդրադառնալու ենք ժամանակակից հռչակավոր ամերիկյան նկարիչ Չաք Քլոսին (Չարլզ Թոմաս “Չաք” Քլոս , ծնվ. 1940թ-ին), ով համաշխարհային ճանաչում է ստացել իր շատ յուրահատուկ ոճի և մեծ չափերի դիմանկարների շնորհիվ: Նրա դիմանկարների հերոսներն իր ընտանիքի անդամներն են, ընկերները, ավագ նկարիչները, և իհարկե հենց ինքը՝Չաք Քլոսը. նա մեծաթիվ ինքնանկարներ է հեղինակել: Նկարչի վաղ գործերը մոնոքրոմ են` սև և սպիտակ, ֆոտոռեալիզմի ձևաչափի մեջ (այն ժամանակ, երբ Քլոսը ստեղծում էր իր կտավները, ֆոտոռեալիզմ տերմինը դեռ չկար):
Չաք Քլոսը մի շարք առողջական խնդիրներ ուներ, որոնք նշանակալիորեն ազդել են տաղանդավոր նկարչի արվեստի ձևավորման և զարգացման վրա: Նա հավատացած էր, որ իր ստեղծագործությունների շարժիչ ուժն ինչ-որ տեղ եղել է սովորելու հետ կապված դժվարությունները՝ պայմանավորված դիսլեքսիայով և պրոսոպանոսիայով (դեմքերը մտապահելու անկարողությամբ): Չաք Քլոսը կարծում էր, որ դեմքերը մտապահելու մղումն է, որ իրեն դրդել է դիմանկարներ ստեղծել:
Այս դժվարությունները նաև օգնում են բացատրել նրա կողմից մեթոդների ընտրությունը: Նա պատկերը բաժանում էր քառակուսիների, որպեսզի կարողանար ուշադրությունը բևեռել ամբողջը կազմող բազմաթիվ միավորներից միայն մեկի վրա: Դա էականորեն հեշտացնում էր նրա աշխատանքը. այլևս կարիք չկա մտածել ամբողջ դեմքը նկարելու մասին, եթե կարող ես դա անել հատված առ հատված և քայլ առ քայլ ընթանալ դեպի ամբողջական պատկերի ձևավորումը:
Քլոսը վերցնում էր պոլարոիդ լուսանկարներ, դրանք բաժանում քառակուսիների՝ ձևավորելով փոքր հատվածներ, որոնց մասշտաբը նա մտովի մեծացնում էր ու պատկերում մեծ կտավի վրա: Գործընթացը նա համեմատում էր շյուղերով գործելու հետ, երբ շարքերով, քայլ առ քայլ առաջ ես գնում: Մաս-մաս նկարելով՝ նա ի վերջո ստանում էր դեմքի ֆոտոռեալիստական պատկեր: «Նմանությունն ինքնաբերաբար է ստացվում… ինձ համար առեղծվածայինն այն փաստն է, որ այդ քառակուսիներն ի վերջո դառնում են իրականությունն արտացոլող պատկեր», - ասել է Քլոսը:
Մեծ ինքնանկարը մասսիվ, մոտ 3 մետրանոց նկար է, որ գերազանցում է նկարչի դեմքի բնական չափերը հիսուն անգամ: Չաք Քլոսի վաղ շրջանի բնութագրական գործերից է: Հետաքրքրական է նաև, որ ապշեցուցիչ մանրամասներով այս կտավը նկարելու համար նկարիչն օգտագործել է ընդամենը կես թեյի գդալ սև ներկ՝ նոսրացնելով այն մինչև “պղտոր ջրի” մակարդակի:
....
1988թ. դեկտեմբերի 7-ն էր,երբ Քլոսը կրծքավանդակում տարօրինակ ցավ զգաց: Նյու Յորք քաղաքի ժամանակակից նկարիչների մեծարման հանդիսություն էր, և նա ուր որ է պետք է բեմ բարձրանար մրցանակ հանձնելու համար: Բեմում նա ավարտեց իր ելույթը և հազիվ կարողացավ հասնել փողոցի մյուս կողմում գտնվող Բետ Իսրայել Բժշկական կենտրոն, որտեղ վրա հասած ցնցումային նոպայից հետո նա պարանոցից ներքև ամբողջովին պարալիզվեց: Ողնուղեղի կաթված, ողնուղեղային ինսուլտ. այսպիսին էր նրա ախտորոշումը: Մանուկ հասակում նա նյարդա-մկանային որոշ խնդիրներ էլ էր ունեցել: Այդ օրն իր հետ կատարվածը Չաք Քլոսն անվանում է «Պատահար»: Ամիսներ շարունակ նկարիչը վերականգնողական բուժում էր անցնում՝ ջանալով ֆիզիկական թերապիայի միջոցով ամրացնել մկանները: Շուտով նա կարողացավ թեթևակի շարժել ձեռքերը և քայլեր անել, թեպետ միայն մի քանի քայլ: Այս ժամանակվանից ի վեր նա անվասայլակով է տեղաշարժվում: Ջին Քեննեդի Սմիթի և Ջորջ Փլիմփթոնի հեղինակած «Խիզախումի քրոնիկոններ. Խիստ յուրահատուկ նկարիչներ» գրքում, որը հրատարակվել է Ռենդոմ Հաուսի կողմից, ներկայացված է Քլոսի խոստովանությունն այն մասին, թե հաշմանդամությունն ինչպես է անդրադարձել իր կյանքի ու գործունեության վրա:
Ի հեճուկս այս ամենի Քլոսը շարունակում էր նկարել՝ վրձինը ժապավենով դաստակին կապած վիճակում: Նա ստեղծում էր մեծ դիմանկարներ իր օգնականի պատրաստած քառակուսիների ֆոնի վրա: Հեռվից նայելիս՝ այս քառակուսիները մեծացված կետայնությամբ ամբողջական ֆոտոռեալիստական պատկերի տպավորություն են թողնում: Թեպետ պարալիզացված լինելու պատճառով Քլոսը այլևս չի կարողանում պատկերը շատ մանրակրկիտ նկարել, բայց ողնաշարը վնասելուց առաջ էլ նա արհեստականորեն սկսել էր սահմանափակել իր հիպերռեալիստական ձգտումները՝ մասնավորապես օգտագործելով այնպիսի նյութեր ու նկարչական տեխնիկա, որոնցով նկարին ֆոտոռեալիստական դիմագիծ հաղորդելը հեշտ չէր տրվում: Անհավատալիորեն ռեալիստական ու հետաքրքիր պատկերներ նա կարողանում էր ստանալ այնպիսի միջոցներով, ինչպիսիք են՝ թղթի անկանոն պատառիկները կամ թանաքոտ մատնահետքերը:
Իր ստեղծագործություններով նա ցույց է տվել, որ ցանկալի արդյունքը կարելի է ստանալ անգամ ամենադժվար կառավարելի նյութերի միջոցով:
«Լուկասը» (1986-87թթ.), յուղաներկ ու գրաֆիտ կտավի վրա, Նյու-Յորքի Մետրոպոլիտան արվեստի թանգարան, Նյու-Յորք:
Ստեղծագործությունների «ոչ վաղ շրջանի առավել գունեղ ոճով» արված այս նկարում մոտիկից նայելիս «պատկերի տարրերը երևում են որպես առանձին աբստրակտ նիշեր», մինչդեռ ամբողջական պատկերը հեռավորության վրա ֆոտոռեալիստական նկարի պատրանք է ստեղծում: «Կետանիշային» պատկերի տակից կարելի է նշմարել մատիտով արված վանդակներն ու կապույտ գույնի բարակ նրբաշերտը: Նկարում պատկերված է Քլոսի ընկեր նկարիչ Լուկաս Սամարսը:
Աստղիկ Բժշկական կենտրոնում իրականացվել է ցուկերկանդլի ուռուցքի բացառիկ վիրահատություն կենտրոնի Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից:Ֆեոքրոմոցիտոման հանդիսանում է հորմոնակտիվ ուռուցք, որը բնութագրվում է չափազանց մեծ քանակությամբ ադրենալինի և նոր ադրենալինի արտադրությամբ, ուղեկցվում է արտահայտված և դեղորայքային բուժման չենթարկվող բարձր զարկերակային ճնշումով, նյարդային համակարգի, աղե-ստամոքսային ուղու, էնդոկրին և արյան համակարգերի տարբեր խանգարումներով:Այս ուռուցքները հիմնականում(85%) զարգանում են մակերիկամներում, սակայն քիչ չեն նաև արտաերիկամային տեղակայումները, որոնցից թե բուժման, թե ախտորոշման տեսակետից առավել բարդ են այսպես կոչված՝ Ցուկերկանդլի ուռուցքները: Վերջիններս ունեն արտաորովայնամզային տեղակայություն, ուղեկցում են, կիպ հպվում են, երբեմն էլ ներ են աճում աորտային և ստորին սիներակին: Այս ուռուցքի հեռացումը կրում է վտանգներ ոչ միայն վիրահատության տեխնիկական բարդությունների, այլև վիրահատության ժամանակ և վիրահատությունից հետո զարկերակային ճնշման կտրուկ տատանումների հետևանքով՝ հնարավոր մահացու ելքի պատճառով: Կլինիկական դեպք Հիվանդը /62տ./ դիմել է «Աստղիկ» ԲԿ՝ գանգատվելով բարձր զարկերակային ճնշումից(220/120-սահմաններում), որը վերջին 6 տարիների ընթացքում ընդհանրապես չի ենթարկվել դեղորայքային բուժման: Հիվանդի մոտ նաև առկա էր շաքարային դիաբետ, և միայն ինսուլինի բարձր չափաբաժինների ներարկումները հնարավորություն էին տալիս կարգավորել գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ: Բժշկական կենտրոնում կատարված կոնտրաստային ԿՏ-անգիոգրաֆիան հայտնաբերեց վերը նկարագրված Ցուկերկանդլի ուռուցքը: Վերջինիս ախտորոշումը հաստատվեց համապատասխան հորմոնային անալիզներով: Փոխանցում է Աստղիկ ԲԿ-ի կայքը: Համապատասխան մասնագիտացված նախավիրահատական պատրաստումից հետո կատարվել է ուռուցքի հեռացում՝ լապարոտոմիկ եղանակով Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից: Հետվիրահատական շրջանում զարկերակային ճնշումը և գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ նորմալացել են համապատասխանորեն՝ առանց հակաճնշումային դեղամիջոցների և ինսուլինի:
Սիրով տեղեկացնում ենք, որ 2025 թվականի հոկտեմբերի 20-ից 24-ը Գերմանիայի Դաշնության լավագույն բարիատրիկ վիրաբույժ, Գերմանիայի Դաշնային Ազգային Ճարպակալման Գերազանցության Կենտրոնի գլխավոր մասնագետ և տնօրեն, Ֆրանկֆուրտի Համալսարանական Հիվանդանոցի վիրաբուժական ծառայոության ղեկավար պրոֆեսոր Պլամեն Ստայկովը «Աջափնյակ» Բժշկական Կենտրոնի տնօրինի հրավերքով առաջին անգամ կայցելի Երեվան, որտեղ Կենտրոնի հմուտ բարիատրիկ վիրաբուժական թիմի հետ համատեղ կկատարի մի շարք տարատեսակ բարիատրիկ վիրահատություններ։ Պրոֆեսոր Ստայկովի մասին առավել մանրամասն տեղեկատվությունը կարող եք ստանալ այս հղում։ www.prof-staikov.com 25 տարվա բարիատրիկ վիրահատությունների փորձ ունեցող պրոֆեսոր Ստայկովը տարեկան կատարում է 1000 ից ավել բարիատրիկ վիրահատություններ, եվ համարվում է ճարպակալման դեմ ուղղված վիրահատություններ կատարող բացառիկ փորձ ունեցող Եվրոպայում, որի կարծիքին հաշվի են նստում մոլորակի առաջատար Կենտրոնները։ Նա հանդիսանում է բազմաթիվ նորարությունների և գյուտերի հեղինակ, նոր միջամտական եղանակների հեղինակ, բազմաթիվ միջազգային մրցանակների դափնեկիր, նրան դիմում են նույնիկս այն բարդ դեպքերում, երբ այլ բարիատրիկ վիրաբույժներ դժվարանում են կատարել վիրահատություններ, նա հանդիսանում է ոլորտի միջազգային բացառիկ էքսպերտը։
Արթմեդ ԲՎԿ Ուրոլոգիական բաժանմունքը ակտիվորեն զբաղվում է տղամարդկանց միզասեռական օրգանների վիրաբուժական հիվանդությունների և կանանց միզային օրգանների և ուղիների հիվանդությունների արդյունավետ բուժմամբ։Այս բոլոր գանգատներից հատկապես հատուկ ուշադրության է արժանի արյունամիզությունը, որի հիմնական սկզբնաղբյուրը նորագոյացություններն են միզուղիների տարբեր հատվածներում, հետևաբար չի կարելի հետաձգել բժշկին դիմելը։ Տղամարդկանց պարագայում ուրոլոգին դիմելու անհրաժեշտություն կա, երբ առկա են հատկապես հայտնի է միզասեռական օրգանների գոյացությունների և վերականգնողական միջամտություններ պահանջող խնդիրների բուժմամբ։ Մինչև հիմա մեր բաժանմունքում կատարվում էր բաց վիրահատություններ, բայց վերջին կես տարվա ընթացքում առավել ակտիվ ներդրել ենք լապարասկոպիկ վիրաբուժությունը, որը հնարավորոթյուն է տալիս կատարել արդյունավետ վիրահատություններ քիչ տրավմատիկ եղանակով, կարճացնել հետվիրահատական շրջանը, իջեցնել հետվիրահատական բարդությունների քանակը, կանխատեսելի դարձնել արդյունքները, չունենալ արյան կորուստ։ Լապարասկոպիկ վիրահատությունները կիրառում են երիկամների, վերին միզուղիների, շագանակագեղձի և միզապարկի ուոուցքների, ինչպես նաև տարբեր վերականգողական միջամտություններ պահանջող իրավիճակների դեպքում։ Լապարասկոպիկ ժամանանակից միջամտությունները ներդնելու մեր նպատակն է ստեղծել Հայաստանում ուրոլոգիական վիրահատությունների իրականացման այն որակը, որն առկա է առաջատար երկրներոմ և հասնել նրան, որ որպեսզի ուորոլոգիական միջամտություննների կարիք ունեցող պացիենտները մի քանի անգամ ավելի մատչելի գներով Հայաստանում ստանան նույն արդյունքները, ինչը որ ստանում են արտերկրում։ Այս բաժանմունքում օնկոուրոլոգիական հիվանդություններով դիմող պացիենտները ստանում են բարձրակարգ բժշկական օգնություն, երկարացնում կյանքի տևողությունը, ձգալիորեն բարելավում կյանքի որակը «Արթմեդ» ԲՎԿ ուրոլոգիական բաժանմունքումը հայտնի է նաև միզասեռական օրգանների տարբեր պաթոլոգիաների ժամանակ պահանջվող բացառիկ ռեկոնստրուկտիվ պլաստիկ միջամտություններով, այդ թվում ուրետրոպլաստիկա և միզապարկ-հեշտոցային,միզածորան-հեշտոցային խուղակների պլաստիկա այտի լորձաթաղանթի հյուսվածքներով: Դրանք ժամանակակից ու բարդ միջամտություններ են, որոնք պահանջում են կատարողական բարձր տեխնիկա ու վիրաբուժական հմտություն, որը լիարժեք առկա «Արթմեդի» ուրոլոգիական բաժանմունքում:
Աճուկային ճողվածք առաջանում է, երբ որեւէ օրգան մտնում է ճողվածքի մեջ, սեղմվում է եւ չի սնուցվում:Տղաների մոտ հիմանականում օղակվում են բարակ աղիքի գալարները, աղջիկների մոտ արգանդափողը՝ ձվարանի հետ: Դա կարող է պատահել ներորովայնային ճնշման ցանկացած դեպքում ՝ բարձր ճչոց, փորկապություն, հազ և այլն:Վիրահատությունը ուշացնել պետք չէ, հակառակ դեպքում անհրաժեշտություն է առաջանում հեռացնել օղակված օրգանը կամ տվյալ հատվածը:Արաբկիր բժշկական կենտրոնի Ուրո-վիրաբուժական բաժանմունքում աճուկային ճողվածքի վիրահատության տևողությունը չի գերազանցում 15 -20 րոպեն, սակայն բարդացումների դեպքում վիրահատությունը լինում է երկու- երեք ժամ: Ալբերտ Լալազարյան
Եթե ձեր ականջը ցավում է լողավազանից կամ ծովում լողալուց հետո, ապա այդ ցավը պետք չէ անտեսել։ Ամենայն հավանականությամբ, ջուրն ականջից ներս է թափանցել և բորբոքային պրոցես առաջացրել։ Երեխաների մոտ խնդիրն ավելի հաճախ է առաջանում, քանի նրանց լսողական անցուղիները պատող մաշկը բարակ են և խոցելի վարակների նկատմամբ: Եթե ականջի մեջ ջուր է անցնում, այն նոսրացնում է ծծումբը և տեղի է ունենում դրա ուռչում։ Սա բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում ներս ներթափանցած վարակի ակտիվորեն զարգացման համար և հրահրում է բորբոքային պրոցեսներ։ Այս դեպքում մարդուն միաժամանակ անհանգստացնում է ականջի ցավը, խցանվածությունը և ուժեղ քորը։ Այս բոլոր ախտանիշները վկայում են միջին ականջի բորբոքման մասին: Այն կարող է լինել արտաքին, որը հաճախ կոչվում է «լողորդի ականջ», կամ միջին՝ երբ մրսածության պարագայում քթից կամ կոկորդից վարակը անցնում է միջին ականջ։ Ինչպե՞ս դուրս բերել ջուրն ականջից Գլուխը թեքեք դեպի ուսը և նրբորեն քաշեք ձեր ականջի բլթակը Չորացրեք ականջը սրբիչով։ Կարևոր. մի փորձեք չորացնել ականջը բամբակյա փայտիկներով կամ լուցկիներով, որոնք փաթաթված են բամբակով: Այսպիսով, դուք միայն կվատացնեք այն՝ ուռած ծծումբը ներս կմղեք, կվնասեք լսողական անցուղիները։Եթե չի ստացվում հեռացնել ջուրը, անհրաժեշտ է դիմել ԼՕՌ բժշկի:Քիթ-կոկորդ-ականջաբան, բ․գ․թ․, դոցենտ Արմեն Վլադիմիրի Հայրապետյան
