Փիրուզյան բժշկական կենտրոնը շարունակում է “Medicine in Art” ուշագրավ շարքը, որի շրջանակներում Ձեզ ենք ներկայացնում հանճարեղ նկարիչների գործերի միջոցով մեզ հասած մեծաթիվ արժեքավոր ու հետաքրքիր փաստեր՝ կապված բժշկության հետ:
1913 թվականին Փարիզում բժիշկների մի խումբ առաջարկեց տեսություն, ըստ որի Իսպանական Վերածննդի մեծագույն նկարիչ Էլ Գրեկոն (1541-1614 ) ուներ աստիգմատիզմ, որի պատճառով էլ նրա կտավներում պատկերները յուրահատուկ երկարաձգված տեսք ունեն: Աստիգմատիզմն աչքերի հիվանդություն է, երբ ակնագունդը կորցնում է իր գնդաձևությունը, արդյունքում պատկերները տարբեր առանցքներում ունենում են ոչ իրական չափեր:
Չնայած շատ ակնաբույժների, արվեստագետների և այլ մասնագետների հակառակ պնդումներին, այս վարկածը տասնյակ տարիներ թվում էր իրական: Ըստ Կալիֆորնիայի համալսարանի հոգեբանության պրոֆեսոր Ստյուարտ Անստիսի` “եթե նույնիսկ Էլ Գրեկոն ունենար աստիգմատիզմ, նա կհարմարվեր դրան, և նրա կերպարները հիշողությամբ, թե բնօրինակից արված կունենային նորմալ համաչափություններ: Նրա ձգված ֆիգուրներն արտիստիկ դրսևորում են, այլ ոչ թե տեսողական սիմպտոմ
Ջեյմս Ռևինը` օֆթալմոլոգ Օհայո նահանգի Տոլեդո քաղաքից, որն ուսումնասիրել է շատ հայտնի նկարիչների աչքի հիվանդությունները, մասնավորապես նշում է, որ առանց կոռեկցիոն ոսպնյակների աստիգմատիկներն իրականությունը տեսնում են աղավաղված: Բացի այդ չկան փաստեր, որ 16 րդ դարում, երբ ապրել և ստեղծագործել է Էլ Գրեկոն, կային ոսպնյակներ, որ կարող էին շտկել պրոգրեսիվող աստիգմատիզմը:
Այլ հեղինակներ հիմնվելով Էլ Գրեկոյի գործերի ռենտգեն հետազոտությունների արդյունքների վրա, նշում են, որ տաղանդավոր նկարչի ֆիգուրների տակ արված նշագծումներն ունեն բնական չափսեր, առավել իրական համամասնական կոմպոզիցիաներ են: Սա խոսում է այն մասին, որ Էլ Գրեկոն գիտակցաբար է ընտրել այդ ոճը: Ճիշտ է դարերից մեզ հասած գրառումներից մեկում մեծանուն նկարիչն ասում է, որ “իրեն համար առավել կարևոր է գույնը, ոչ թե ձևը”, սակայն նրա ընտրած յուրահատուկ ոճը պատկերներին տալիս են առավել եթերային, դեպի վեր, երկինք և հավերժություն ձգտող տպավորություն:
Արվեստի գործերն ուսումնասիրող բժիշկներն ավելի ապահով հողի վրա են, երբ նրանց հետազոտություններն հիմնված են նաև մեզ հասած բժշկական փաստաթղթերի վրա: Դոկտոր Ռևինը, որը մանրակրկիտ ուսումնասիրել է Կլոդ Մոնեի ( 1840-1926 ) կատառակտի զարգացման պատմությունը, նշում է թե ինչպես է ոսպնյակների աստիճանական պղտորացումն անդրադարձել ֆրանսիացի մեծ իմպրեսիոնիստի արվեստի վրա:
Կլոդ Մոնեի կատառակտն ախտորոշվել է 1912-թվականին, երբ նա 72 տարեկան էր: Իհարկե հիվանդությունը սկսվել էր տարիներ առաջ և նրա աստիճանական զարգացումը կարելի է տեսնել նրա ուշ շրջանի կտավներոմ: Այն առավել ակնառու է Մոնեյի “Ջրաշուշաններ”-ի շարքում, որը նա նկարել է տարիներ շարունակ: Ընդհանուր պղտորվածություն, գույների խամրածություն, նուրբ դետալների կորուստ: Գույները դառնում են առավելապես դեղնա-շագանակագույն, կաղապարված: Սա այն գույների սահմանն է, որ կատառակտով հիվանդները կարող են տեսնել: Նրանք կորցնում են մանուշակագույնը և կապույտը տեսնելու ունակությունը:
Ինքը ` Կլոդ Մոնեն, 1918թ-ին մի լրագրողի տված հարցազրույցում նշել է իր տեսողության խնդիրների մասին. “Ես այլևս չեմ կարողանում նկարել լույսը նույն ճշգրտությամբ, կարմիրը պղտոր է ինձ համար, վարդագույնը`տաղտուկ ու անկենդան, միջանկյալ և ցածր տոները փախչում են ինձանից”: Արդեն 1922թ-ին Մոնեն համարյա կույր էր, կարողանում էր ընկալել միայն լույսը, բայց ոչ պատկերների ձևն ու գույները: Կատարվեց աջ աչքի կատառակտի վիրահատություն, որից նրա տեսողությունը վերականգնվեց այն աստիճանի, որ ստիպված էր թեթև դեղին ապակիներով ակնոց կրել, քանի որ կապույտ գույները շատ վառ էր ընկալում և չէր դիմանում լույսին:
Կյանքի վերջին չորս տարիների ընթացքում Կլոդ Մոնեն ավարտեց իր “Ջրաշուշաններ” -ի շարքը, և այդ ժամանակահատվածի կտավներում, միգուցե շնորհիվ հիվանդության, կամ մասնակի վերականգնված տեսողության, ունենք յուրահատուկ գունային զուգակցումներ` մեղմ ու փափուկ մանուշակագույն, և միևնույն ժամանակ, վառ ու լուսավոր կապույտ երանգներ:
Իմպրեսիոնիզմի ժամանակաշրջանի մեկ այլ տաղանդավոր նկարչի` Էդգար Դեգայի (1834 -1917), արվեստի վրա ևս անդրադարձել են նրա տեսողության հետ կապված խնդիրները: Գտնում են, որ Դեգան ուներ ցանցենու մակուլյար դեգեներացիա: Սա աչքերի հիվանդություն է, երբ աստիճանաբար կորցնում են տեսադաշտի կենտրոնական հատվածում տեսողությունը: Պերիֆերիկ տեսողությունը պահպանվում է, բայց կենտրոնականը դառնում է աղավաղված և պղտոր: Հիվանդությունը սկսվել էր, երբ նկարիչը 35 տարեկան էր: 1870թ-ին ֆրանկո-պրուսական պատերազմի ժամանակ, երբ նկարիչը կամավորագրվոմ է Ազգային գվարդիայի շարքերը, հրաձգության վարժանքների ժամանակ հայտնաբերվոմ են նրա տեսողության խնդիրները:
Այս խնդիրները Էդգար Դեգային անհանգստացնում են ողջ կյանքում: Հետագա տարիների ընթացքում հիվանդությունն այն աստիճանի խորացավ, որ արդյունքում Դեգան դադարեց նկարել և զբաղվում էր միայն քանդակելով: Տեսողության բացակայությունը տաղանդավոր նկարիչը կյանքի վերջին տարիներին փոխարինեց տակտիլ զգացողության զարգացմամբ ու ստեղծեց մեծաթիվ արժեքավոր քանդակներ:
Այսպիսով դժվար է լիարժեք բացատրել յուրահատուկ ոճի զարգացումը գիտակցակա՞ն, թե՞ ենթագիտակցական պրոցես է: Ի՞նչ աստիճանի են տարբեր առողջական խնդիրներն անդրադառնում ոճի ձևավորման, հեղինակի աշխարհընկալման և արդյունքում որպես մեծանուն գործեր մատուցման վրա: Միգուցե տեսողության խնդի՞րն էր պատճառը Դեգայի խոսքերի.“Արվեստն այն չէ ինչ մենք տեսնում ենք, այլ այն է ինչ մենք ստեղծում ենք”:
2017-12-04
Աստղիկ Բժշկական կենտրոնում իրականացվել է ցուկերկանդլի ուռուցքի բացառիկ վիրահատություն կենտրոնի Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից:Ֆեոքրոմոցիտոման հանդիսանում է հորմոնակտիվ ուռուցք, որը բնութագրվում է չափազանց մեծ քանակությամբ ադրենալինի և նոր ադրենալինի արտադրությամբ, ուղեկցվում է արտահայտված և դեղորայքային բուժման չենթարկվող բարձր զարկերակային ճնշումով, նյարդային համակարգի, աղե-ստամոքսային ուղու, էնդոկրին և արյան համակարգերի տարբեր խանգարումներով:Այս ուռուցքները հիմնականում(85%) զարգանում են մակերիկամներում, սակայն քիչ չեն նաև արտաերիկամային տեղակայումները, որոնցից թե բուժման, թե ախտորոշման տեսակետից առավել բարդ են այսպես կոչված՝ Ցուկերկանդլի ուռուցքները: Վերջիններս ունեն արտաորովայնամզային տեղակայություն, ուղեկցում են, կիպ հպվում են, երբեմն էլ ներ են աճում աորտային և ստորին սիներակին: Այս ուռուցքի հեռացումը կրում է վտանգներ ոչ միայն վիրահատության տեխնիկական բարդությունների, այլև վիրահատության ժամանակ և վիրահատությունից հետո զարկերակային ճնշման կտրուկ տատանումների հետևանքով՝ հնարավոր մահացու ելքի պատճառով: Կլինիկական դեպք Հիվանդը /62տ./ դիմել է «Աստղիկ» ԲԿ՝ գանգատվելով բարձր զարկերակային ճնշումից(220/120-սահմաններում), որը վերջին 6 տարիների ընթացքում ընդհանրապես չի ենթարկվել դեղորայքային բուժման: Հիվանդի մոտ նաև առկա էր շաքարային դիաբետ, և միայն ինսուլինի բարձր չափաբաժինների ներարկումները հնարավորություն էին տալիս կարգավորել գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ: Բժշկական կենտրոնում կատարված կոնտրաստային ԿՏ-անգիոգրաֆիան հայտնաբերեց վերը նկարագրված Ցուկերկանդլի ուռուցքը: Վերջինիս ախտորոշումը հաստատվեց համապատասխան հորմոնային անալիզներով: Փոխանցում է Աստղիկ ԲԿ-ի կայքը: Համապատասխան մասնագիտացված նախավիրահատական պատրաստումից հետո կատարվել է ուռուցքի հեռացում՝ լապարոտոմիկ եղանակով Էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար Արմեն Վարժապետյանի կողմից: Հետվիրահատական շրջանում զարկերակային ճնշումը և գլյուկոզայի մակարդակն արյան մեջ նորմալացել են համապատասխանորեն՝ առանց հակաճնշումային դեղամիջոցների և ինսուլինի:
Սիրով տեղեկացնում ենք, որ 2025 թվականի հոկտեմբերի 20-ից 24-ը Գերմանիայի Դաշնության լավագույն բարիատրիկ վիրաբույժ, Գերմանիայի Դաշնային Ազգային Ճարպակալման Գերազանցության Կենտրոնի գլխավոր մասնագետ և տնօրեն, Ֆրանկֆուրտի Համալսարանական Հիվանդանոցի վիրաբուժական ծառայոության ղեկավար պրոֆեսոր Պլամեն Ստայկովը «Աջափնյակ» Բժշկական Կենտրոնի տնօրինի հրավերքով առաջին անգամ կայցելի Երեվան, որտեղ Կենտրոնի հմուտ բարիատրիկ վիրաբուժական թիմի հետ համատեղ կկատարի մի շարք տարատեսակ բարիատրիկ վիրահատություններ։ Պրոֆեսոր Ստայկովի մասին առավել մանրամասն տեղեկատվությունը կարող եք ստանալ այս հղում։ www.prof-staikov.com 25 տարվա բարիատրիկ վիրահատությունների փորձ ունեցող պրոֆեսոր Ստայկովը տարեկան կատարում է 1000 ից ավել բարիատրիկ վիրահատություններ, եվ համարվում է ճարպակալման դեմ ուղղված վիրահատություններ կատարող բացառիկ փորձ ունեցող Եվրոպայում, որի կարծիքին հաշվի են նստում մոլորակի առաջատար Կենտրոնները։ Նա հանդիսանում է բազմաթիվ նորարությունների և գյուտերի հեղինակ, նոր միջամտական եղանակների հեղինակ, բազմաթիվ միջազգային մրցանակների դափնեկիր, նրան դիմում են նույնիկս այն բարդ դեպքերում, երբ այլ բարիատրիկ վիրաբույժներ դժվարանում են կատարել վիրահատություններ, նա հանդիսանում է ոլորտի միջազգային բացառիկ էքսպերտը։
Արթմեդ ԲՎԿ Ուրոլոգիական բաժանմունքը ակտիվորեն զբաղվում է տղամարդկանց միզասեռական օրգանների վիրաբուժական հիվանդությունների և կանանց միզային օրգանների և ուղիների հիվանդությունների արդյունավետ բուժմամբ։Այս բոլոր գանգատներից հատկապես հատուկ ուշադրության է արժանի արյունամիզությունը, որի հիմնական սկզբնաղբյուրը նորագոյացություններն են միզուղիների տարբեր հատվածներում, հետևաբար չի կարելի հետաձգել բժշկին դիմելը։ Տղամարդկանց պարագայում ուրոլոգին դիմելու անհրաժեշտություն կա, երբ առկա են հատկապես հայտնի է միզասեռական օրգանների գոյացությունների և վերականգնողական միջամտություններ պահանջող խնդիրների բուժմամբ։ Մինչև հիմա մեր բաժանմունքում կատարվում էր բաց վիրահատություններ, բայց վերջին կես տարվա ընթացքում առավել ակտիվ ներդրել ենք լապարասկոպիկ վիրաբուժությունը, որը հնարավորոթյուն է տալիս կատարել արդյունավետ վիրահատություններ քիչ տրավմատիկ եղանակով, կարճացնել հետվիրահատական շրջանը, իջեցնել հետվիրահատական բարդությունների քանակը, կանխատեսելի դարձնել արդյունքները, չունենալ արյան կորուստ։ Լապարասկոպիկ վիրահատությունները կիրառում են երիկամների, վերին միզուղիների, շագանակագեղձի և միզապարկի ուոուցքների, ինչպես նաև տարբեր վերականգողական միջամտություններ պահանջող իրավիճակների դեպքում։ Լապարասկոպիկ ժամանանակից միջամտությունները ներդնելու մեր նպատակն է ստեղծել Հայաստանում ուրոլոգիական վիրահատությունների իրականացման այն որակը, որն առկա է առաջատար երկրներոմ և հասնել նրան, որ որպեսզի ուորոլոգիական միջամտություննների կարիք ունեցող պացիենտները մի քանի անգամ ավելի մատչելի գներով Հայաստանում ստանան նույն արդյունքները, ինչը որ ստանում են արտերկրում։ Այս բաժանմունքում օնկոուրոլոգիական հիվանդություններով դիմող պացիենտները ստանում են բարձրակարգ բժշկական օգնություն, երկարացնում կյանքի տևողությունը, ձգալիորեն բարելավում կյանքի որակը «Արթմեդ» ԲՎԿ ուրոլոգիական բաժանմունքումը հայտնի է նաև միզասեռական օրգանների տարբեր պաթոլոգիաների ժամանակ պահանջվող բացառիկ ռեկոնստրուկտիվ պլաստիկ միջամտություններով, այդ թվում ուրետրոպլաստիկա և միզապարկ-հեշտոցային,միզածորան-հեշտոցային խուղակների պլաստիկա այտի լորձաթաղանթի հյուսվածքներով: Դրանք ժամանակակից ու բարդ միջամտություններ են, որոնք պահանջում են կատարողական բարձր տեխնիկա ու վիրաբուժական հմտություն, որը լիարժեք առկա «Արթմեդի» ուրոլոգիական բաժանմունքում:
Աճուկային ճողվածք առաջանում է, երբ որեւէ օրգան մտնում է ճողվածքի մեջ, սեղմվում է եւ չի սնուցվում:Տղաների մոտ հիմանականում օղակվում են բարակ աղիքի գալարները, աղջիկների մոտ արգանդափողը՝ ձվարանի հետ: Դա կարող է պատահել ներորովայնային ճնշման ցանկացած դեպքում ՝ բարձր ճչոց, փորկապություն, հազ և այլն:Վիրահատությունը ուշացնել պետք չէ, հակառակ դեպքում անհրաժեշտություն է առաջանում հեռացնել օղակված օրգանը կամ տվյալ հատվածը:Արաբկիր բժշկական կենտրոնի Ուրո-վիրաբուժական բաժանմունքում աճուկային ճողվածքի վիրահատության տևողությունը չի գերազանցում 15 -20 րոպեն, սակայն բարդացումների դեպքում վիրահատությունը լինում է երկու- երեք ժամ: Ալբերտ Լալազարյան
Եթե ձեր ականջը ցավում է լողավազանից կամ ծովում լողալուց հետո, ապա այդ ցավը պետք չէ անտեսել։ Ամենայն հավանականությամբ, ջուրն ականջից ներս է թափանցել և բորբոքային պրոցես առաջացրել։ Երեխաների մոտ խնդիրն ավելի հաճախ է առաջանում, քանի նրանց լսողական անցուղիները պատող մաշկը բարակ են և խոցելի վարակների նկատմամբ: Եթե ականջի մեջ ջուր է անցնում, այն նոսրացնում է ծծումբը և տեղի է ունենում դրա ուռչում։ Սա բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում ներս ներթափանցած վարակի ակտիվորեն զարգացման համար և հրահրում է բորբոքային պրոցեսներ։ Այս դեպքում մարդուն միաժամանակ անհանգստացնում է ականջի ցավը, խցանվածությունը և ուժեղ քորը։ Այս բոլոր ախտանիշները վկայում են միջին ականջի բորբոքման մասին: Այն կարող է լինել արտաքին, որը հաճախ կոչվում է «լողորդի ականջ», կամ միջին՝ երբ մրսածության պարագայում քթից կամ կոկորդից վարակը անցնում է միջին ականջ։ Ինչպե՞ս դուրս բերել ջուրն ականջից Գլուխը թեքեք դեպի ուսը և նրբորեն քաշեք ձեր ականջի բլթակը Չորացրեք ականջը սրբիչով։ Կարևոր. մի փորձեք չորացնել ականջը բամբակյա փայտիկներով կամ լուցկիներով, որոնք փաթաթված են բամբակով: Այսպիսով, դուք միայն կվատացնեք այն՝ ուռած ծծումբը ներս կմղեք, կվնասեք լսողական անցուղիները։Եթե չի ստացվում հեռացնել ջուրը, անհրաժեշտ է դիմել ԼՕՌ բժշկի:Քիթ-կոկորդ-ականջաբան, բ․գ․թ․, դոցենտ Արմեն Վլադիմիրի Հայրապետյան
